Dosya ve Dizin İşlemleri

Dosya Yöneticisi: Konqueror

 

        Dosya yöneticisi, birçok dosya ve dizin işlemlerinin yapılmasını sağlayan programa denir. Pardus'ta kullanılan dosya yöneticisinin adı Konqueror'dır. Konqueror, dosyalarla çalışmanızı ve dosyaları yönetmenizi oldukça kolaylaştırır. KDE projesi kapsamında geliştirilmekte olan Konqueror, aynı zamanda bir web tarayıcısı olarak da kullanılabilir. Şimdi, bir dosya yöneticisi olarak Konqueror'dan ve Konqueror'ın temel kullanımını görelim.

Konqueror'ı birkaç değişik yolla başlatabilirsiniz:

---Masaüstündeki ev simgesinden

---Pardus menüsündeki “Kişisel Dosyalar (Başlangıç)”tan

---Pardus menüsündeki “Komut Çalıştır...” bölümüne “Konqueror” yazarak

        Konqueror'da en üstte diğer çoğu uygulamadaki gibi menü çubuğu bulunur. Bu çubuk, açılır menülerin adlarını içerir. Bu adlara tıklayarak menüleri açabilir yine aynı şekilde tıklayarak kapatabilirsiniz. Menüleri açmak için klavyeyi de kullanabilirsiniz. Bunun için, Alt tuşuna basılı tutarak, menü çubuğundan açmak istediğiniz menünün adındaki altı çizgili harfe basmanız yeterlidir. Örneğin, Alt+K bileşimi, ilk menü olan “Konum” menüsünü açar.

 

        Menü çubuğunun altında, simgelerin olduğu çubuğa ise araç çubuğu adı verilir. Bu çubukta, en sık kullanılan işlemlerin simgeleri bulunur. Bu simgeleri kullanmak için fareyle sol tıklamanız yeterli olacaktır. Simgelerin üstüne imleçle geldiğinizde açılan ipuçlarından simgeyle ilgili bilgi alabilirsiniz. Bazı simgelerin sağ alt köşesinde küçük bir üçgen görünür. İmleci bu tip simgelerin üstünde basılı tutarsanız karşınıza o simgeyle ilgili bir menü çıkar. Bu üçgenler bunu belirtmek üzere konulmuştur.

        Araç çubuğuna sağ tıklayınca karşınıza araç çubuğu menüsü çıkar. Bu menüyü araç çubuğunun yerini değiştirmek, yeni simgeler eklemek, Konqueror'a yeni çubuklar eklemek için kullanabilirsiniz.

        Araç çubuğun altında konum çubuğu bulunur. Bu çubuk gösterilmekte olan dosya/dizini gösterir. Buraya bir dosya ya da dizin yolu girerek girdiğiniz dosya/dizini görüntüleyebilirsiniz. Bu çubukta en solda bulunan “x” işaretine basarak çubuğu temizleyebilirsiniz.

        Konum çubuğundan sonra gelen ikiye bölünmüş alan, bir dizinin/dosyanın içeriğinin gösterildiği ana bölümdür. Sol taraftan bir dizine seçerek ya da sağ taraftan bir dosya/dizine çift tıklayarak içeriğini görüntüleyebilirsiniz.

        En altta ise durum çubuğu bulunur. Bu çubuk içeriği gösterilen dosya ya da dizinle ilgili ek bilgiler verir. İmleçle sağ taraftaki bir dosya/dizinin üzerine gittiğinizde durum çubuğu imlecin altındaki dosya/dizinle ilgili bilgi verir.

 

Konqueror ile Dosya Silme

        Dosyaları, çöpe atarak ya da doğrudan silebilirsiniz fakat çöpe atarak silmek en güvenli yoldur, çünkü bir hata yaptığınızı fark edip sildiğinizi geri almak istediğinizde bunu yapma imkânınız vardır.

        Bir dosya ya da dizini çöpe atmanın en kolay yolu üzerine sağ tıklayıp “Çöp Kutusuna At” seçeneğini seçmektir. Aynı şeyi dosya ya da dizine tıklayıp “Düzen” menüsünden “Çöp Kutusuna At”ı seçerek ya da klavyedeki “Delete” tuşuna basarak yapabilirsiniz.

        Seçili bir nesneyi doğrudan silmek içinse “Shift+Delete” tuş bileşimini kullanarak ya da “Düzen” menüsünden “Sil”'i seçerek yapabilirsiniz. Bunlara ek olarak bir dosya ya da dizini silebilmeniz için gerekli izinlere sahip olmanız gerekir.

Konqueror ile Dosya Kopyalama ve Taşıma

Dosya ya da dizinleri aşağıdaki adımları takip ederek kopyalayabilirsiniz.

---Kopyalama işlemini yapmak için öncelikle kopyalamak istediğiniz dizin ya da dosyanın üzerine sağ tıklayın ve “Kopyala”'yı seçiniz. Aynı işlemi dosya ya da dizin seçiliyken Control+C tuş bileşimini kullanarak ya da “Düzen” menüsünden “Kopyala”yı seçerek de yapabilirsiniz.

---Dosya veya dizini kopyalamak istediğiniz yere, ana bölümün sol tarafını veya konum çubuğunu kullanarak ulaşınız.

---Ana bölümün sağ tarafındaki alanda, boş bir yere sağ tıklayarak “Yapıştır”'ı seçin. Aynı işlemi Control+V tuş bileşimini ya da “Düzen” menüsündeki “Yapıştır” seçeneğini kullanarak yapabilirsiniz.

        Taşıma işlemi de benzer bir şekilde yapılabilir, yalnızca ilk adımda, “Kopyala” yerine “Kes”'i seçiniz. Bunun için Control+X tuş bileşimini de kullanabilirsiniz.

        Kopyalama veya taşıma işlemini sürükleyip bırakma yoluyla da gerçekleştirebiliriz. Bunun için, kopyalamak/taşımak istediğiniz nesneye tıklayıp farenin tuşunu bırakmadan kopyalamak/taşımak istediğiniz yere getirip farenin tuşunu bırakınız. Konqueror size kopyalamak mı yoksa taşımak mı istediğinizi soracaktır. Hedef dizin nesnenin bulunduğu dizinden uzaksa bunun çözümü var:

---Kopyalamak/taşımak istediğiniz dosya/dizinin olduğu yerde, durum çubuğuna sağ tıklayın ve “Görünümü Alt/Üst Şeklinde Böl”'ü seçiniz. Bu işlemin kısayolu olarak Control+Shift+T bileşimini kullanabilirsiniz. Bunu yaptığınız zaman Konqueror bulunduğunuz dizinin görünüşünün bir kopyasını çıkartır. Ardından yine sol tarafı kullanıp hedef dizine gidiniz. Şimdi dosyanızı sürükleyip bırakarak kopyalayabilir ya da taşıyabilirsiniz. Açtığınız ek bölümü de Control+Shift+R ile kapatabilirsiniz.

---Kopyalamak istediğiniz nesneye sağ tıklayınız. Altta, yanında küçük siyah üçgen bulunan “Kopyala” seçeneğine giriniz. Açılacak menüden hedef dizini seçebilirsiniz. Taşıma işi de aynı şekilde gerçekleşir fakat onun için “Kopyala” yerine “Taşı” seçeneğini seçiniz.

        Eğer, hedef dizinde kopyaladığınız ya da taşıdığınız dosya/dizinle aynı isimden bir tane daha varsa Konqueror size ne yapılması gerektiğini soracaktır.

Konqueror ile Birden Fazla Dosya Seçilmesi

        Bazı durumlarda birden çok dosya ya da dizinler ilgili işlemler yapmak isteyebilirsiniz. Örneğin png ile biten ya da içinde text geçen tüm dosyaları seçmek istediğinizde Control++ kısayolunu kullanabilirsiniz. Açılan pencerede, “*png” png ile biten dosyaları, “*text*” ifadesi de içinde text geçen dosyaları seçmenizi sağlar. İsterseniz Control+* kısayoluyla seçilen dosyaların dışındakilerin seçilmesini sağlayabilirsiniz. Bu tip ayrıntılı seçme işlemlerini, “Düzenle” menüsündeki “Seçimi Tersini Çevir” bölümünden yapabilirsiniz.

        Birden fazla dosya/dizini seçmek için fareyi de kullanabilirsiniz. Bunu yapmak için klavyede Kontrol tuşuna basılı tutarken fareyle birden fazla dosya/dizini seçebilirsiniz.

Konqueror ile Birden Fazla Dosya Seçilmesi

        Konqueror'ı kullanarak yeni dosya, dizin veya kısayollar oluşturabilirsiniz. Bunun için oluşturmak istediğiniz yere giderek sağ tarafta boş bir alana sağ tıklayıp “Yeni Oluştur” seçeneğini seçiniz. Açılan menüde aşağıdaki seçenekler yer alır:

Dizin :Yeni bir dizin oluşturmak için kolay bir yoldur.

Metin dosyası : Boş bir metin dosyası oluşturur. Bunu seçince dosyanın ismi istenir.

HTML dosyası :Boş bir html dosyası oluşturur. (html, head, body etiketlerini içerir.)

Konuma (URL) bağlantı :Bilgisayarınızdaki herhangi bir dosya/dizine ya da bir İnternet sitesine kısayol oluşturur. Kısayolu “~/Desktop” konumuna oluşturursanız kısayolun simgesi masaüstünde çıkar.

Uygulamaya bağlantı :Yüklü herhangi bir uygulamanın yolu belirtilerek o uygulamaya kısayol oluşturulur. Kısayolu “~/Desktop” konumuna oluşturursanız kısayolun simgesi masaüstünde çıkar.

Aygıta bağlantı :Bilgisayarınızdaki herhangi bir aygıta kısayol oluşturur.

 

Konqueror ile Dosya İsimlerini ve Okuma/Yazma İzinlerini Değiştirme

        Bir dosya ya da dizinin ismini değiştirmenin en kolay yolu üzerine sağ tıklayıp “Yeniden İsimlendir” seçeneğini seçmek ya da dosya/dizin seçiliyken F2 tuşuna basmaktır.

        Dosya ya da dizinlerin okuma yazma izinlerini değiştirebilirsiniz. Bunun için izinlerini değiştirmek istediğiniz dosya/dizine sağ tıklayıp “Özellikler” seçeneğini seçiniz. Burada ilk çıkan ekrandan, dosya/dizinin ismini ve simgesini değiştirebilirsiniz. “İzinler” sekmesindense dosya/dizinin sahibini ve okuma/yazma izinlerini değiştirebilirsiniz.